Bozdağ’a Cezaevlerindeki “süngerli oda” sorusu

Kürkçü, Adalet Bakanlığı’na verdiği soru önergesinde basına yansıyan cezaevlerindeki “süngerli oda” uygulamasını sordu.

page_cezaevinde-sungerli-oda-skandali-tuvalet-kamera-tarafindan-izleniyor_017982550Basına yansıyan haberlere göre, İzmir 2 No’lu F Tipi Cezaevi’nde, koğuş kapısına vurduğu için süngerli odaya konan ve süngeri söktüğü için hakkında dava açılan Gökhan Çoban’ın yargılandığı mahkemeye, odanın görüntüleri gelmiştir. Görüntülerde, odanın dört bir tarafı, tavanı ve tabanının süngerle kaplı olduğu, oturağın dahi bulunmadığı, köşede bir alaturka tuvaletin olduğu ve tuvaletin etrafının örtülmeyip açık tutulduğu görülmektedir.

Mahkumlar, nerede olduğunu bilmedikleri bir kamera tarafından gözlenmekte ve bu kamera da, açıkta bulunan tuvalete bakmakta ve mahkûmların her anını kaydetmektedir.

Daha önce Tekirdağ 2 No’lu F Tipi Kapalı Cezaevi’nde, Kocaeli 1 No’lu F Tipi’nde, İzmir Aliğa Şakran Ceza ve İnfaz Kurumları Kampüsü’nde bulunan Çocuk ve Gençlik Cezaevi’nde, Buca F Tipi Cezaevi’nde, Kırıklar F Tipi Cezaevi’nde “süngerli oda” olduğu ve bunun kurum idaresi tarafından dayak ve işkence merkezi olarak kullanıldığı ile ilgili şikayetler basına ve kamuoyuna yansımıştır.  Bağımsız İnsan hakları kuruluşları ve Demokratik Kitle Örgütlerinin cezaevi raporlarında çokça şikayet konusu olan bu uygulama Adalet Bakanlığı yetkililerince kabul edilmemiş, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu raporlarında da yer almamıştır.

 

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanunun 49. Maddesine göre  “Kurumun düzeninin ve kişilerin güvenliklerinin ciddî tehlikeyle karşı karşıya kalması hâlinde, asayiş ve düzeni sağlamak için Kanunda açıkça belirtilmeyen diğer tedbirler de alınır. Tedbirlerin uygulanması, disiplin cezasının verilmesine engel olmaz.”

 

Bu madde “süngerli oda” ve cezaevinde yapılan diğer hak ihlalleri için yasal dayanak oluşturmakta, idareci ve uygulayıcıların elini güçlendirmektedir. Bağımsız kurumların veya TBMM İnsan Haklarını inceleme Komisyonu’nun ziyaretlerinde “gözlem odası” olarak tarif edilen ve “kendisine zarar veren, veya madde bağımlısı olan tutuklu ve hükümlüler için kullanıldığı” belirtilen odaların, uygulamada cezaevi şartlarını protesto eden  siyasi mahkumlara karşı tecrit ve cezalandırma yönteminin bir parçası olarak kullanıldığı bilinen bir gerçektir.

Son aylarda birçok cezaevinde tutuklu ve hükümlülerin yoğun protestosuyla karşılanan “her yere” kamera uygulaması “süngerli odada” tamamen sınırlarını aşmıştır. Tuvalet bile kamera kaydına alınmaktadır. Tuvaletin gözleniyor olması özel hayatın gizliliğini ihlaldir. Bir insanın cezaevinde olması onun mahremiyet hakkını engellemez.

Bu gerekçe ile;

1.      Bakanlığınız bünyesinde bulunan hangi cezaevlerinde “süngerli oda” bulunmaktadır?

2.      Sözkonusu oda ile ilgili olarak darp ve işkence iddiasıyla bakanlığınıza ulaşan kaç adet şikayet vardır? Bu şikayetlerden kaç tanesi adli/ idari soruşturma konusu olmuştur?

3.      Sözkonusu soruşturmalarda kaç adet cezaevi personeli idari veya adli ceza almıştır?

4.      Bakanlığınız bünyesindeki Cezaevlerinde nerelere kamera koyulmaktadır? Kamera kayıt sisteminin cezaevi içinde gösterdiği yerler nerelerdir? Göstermesi yasak olan yerler nerelerdir?