Siyasetin Her Düzeyinde Kadınlara Başkanlık Yolu Açılsın

Kürkçü, TBMM Başkanlığı’na verdiği Kanun Teklifinde eşbaşkanlık uygulamasının sadece “genel başkanlık” düzeyinde değil, büyükşehir belediye başkanlığı, belediye başkanlığı, il başkanlığı, ilçe başkanlığında da uygulanmasını ve belediye meclisi ve il genel meclisinde eşit temsil sağlayan %50 kadın kotasının zorunlu hale getirilmesini önerdi.

 50TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA

 2972 Sayılı Mahalli İdareler İle Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, 2820 Sayılı Siyasi Partiler Kanunu, 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu ve 5393 Sayılı Belediye Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi gerekçesiyle birlikte ektedir. Gereğini arz ederim.     22.08.2014

   Ertuğrul KÜRKÇÜ

Mersin Milletvekili

 

                                                                 

GENEL GEREKÇE

 

Türkiye’de yürürlükteki temsili sistemde parlamento başta olmak üzere tüm karar alma mekanizmalarında farklılıkları dışlayan erkek egemenliği hüküm sürmektedir. Oysa demokratik olarak nitelenmeyi hak edecek temsili sistemler toplumsal ve politik yaşamdaki tüm farklılıkları içerdikleri ve onlara hakça bir temsil olanağı tanıdıkları oranda halk arasındaki bütün eğilim ve duyarlıkların siyasi karar alma sürecine dahil edilmesine hizmet edebilirler. Toplumu temsil etme iddiasında olan, onun adına kararlar alan, toplumsal kaynakların kimin için nasıl kullanılacağına karar veren, siyasi karar alma ve yasama sürecinin yetişkin erkek egemenliğine dayanmasıyla belirlenen yürürlükteki temsili sistemin toplumun tamamını temsil etmesi ve herkes için doğru kararları alması mümkün değildir.

Türkiye’de parlamentoda, idarede, ekonomide ve toplumsal ve kültürel alandaki karar alma mekanizmalarında kadın temsiliyeti değerlendirildiğinde Türkiye’nin cinsiyet kimlikleri arasındaki ilişkilerde demokratik bir temelden uzak olduğu, yasama ve karar alma mekanizmalarının toplumun yarısını oluşturan kadınları içermediği görülecektir.

Sonuna yaklaştığımız 24. yasama döneminde kadın temsiliyeti 77 vekil ile %14,3’te kalmıştır. Ayrıca bu yasama döneminde sadece 1 kadın bakan görev yapmaktadır. Partilerin TBMM’deki kadın temsili HDP dışındaki partilerde %5  ile %14 arasında değişmektedir. Bu tablo kadın aday oranlarıyla karşılaştırıldığında geçici bir önlem olan kota uygulamasının siyasi bir gerçekleşmeye bürünmediğini, kadınların seçilebilecekleri sıralardan aday gösterilmediklerini açıkça ortaya koymaktadır.

Kamu hizmetlerinin nitelik ve niceliğinin kadınların hayatını doğrudan etkilediği yerel yönetimlerdeki cinsiyet eşitliği tablosu ise Türkiye için kabul edilemez bir seviyededir. 2014 yerel seçimlerinin resmileşen sonuçlarına göre yerel yönetimlerde kadın temsili kentsel nüfusun yüzde 80’lere ulaştığı bir ülkede %3,3 gibi kabul edilemeyecek ölçüde düşüktür. 30 büyükşehir belediye başkanlığından 3ü, 1364 il, ilçe ve belde belediyesinden sadece 37’si kadınların yönetimindedir. BDP/HDP eş-başkanlık uygulamasıyla yerel yönetimlerde % 1 dolayında kalacak kadın temsiliyetini tek başına yukarı doğru çekmeyi başarmıştır. Ancak bunu henüz de facto gerçekleştirebilmektedir ve bu yasa değişikliği teklifinin esası da zaten kadın temsiline bütün kamusal temsili mekanizmaların karar alma süreçlerinde de jure bir temel sağlamakla ilgilidir.

Genel tabloyu netleştirmek için özellikle partilerin belediye başkanlıkları için gösterdikleri kadın aday sayıları çözümlendiğinde ortaya çıkan sonuçlar şöyledir:

*Adalet ve Kalkınma Partisi’nin 18 kadın adayından 7’si,

*Cumhuriyet Halk Partisi’nin 53 kadın adayından 7’si,

*Milliyetçi Hareket Partisi’nin 37 kadın adayından 1’i,

*BDP’nin resmi 31 kadın adayından 24’ü ve 137 eş-başkan adayından 70’i toplam 109 seçim bölgesinde belediye başkanı olmuştur.

Partilerin gösterdikleri aday sayıları ışığında belediye başkanlıklarına seçilen kadınlara baktığımızda tablo genel seçimlerde ortaya çıkanla paralel sonuçlar ortaya koymaktadır: BDP dışındaki partiler seçilebilir noktalarda kadın belediye başkan adayı göstermekten kaçınmakta, seçilme beklentisinin düşük olduğu noktalarda kadın aday göstermekle de kadınların uğratıldığı cinsiyet eşitsizliğini görünmezleştirmektedirler.

Yerel meclislerde de kadınların temsilden dışlanmışlığı süregitmektedir.

Toplam 3 bin 379 il genel meclisi üyesinden yalnızca 110’u kadındır ve yalnızca 2 kadın meclis başkanlığına seçilebilmiştir. Belediye meclislerinde 31 bin 790 meclis üyesinden yalnızca 1.340’ı kadındır. Sonuç olarak nüfusun yarısını oluşturan kadınlar il genel meclislerinde %3,2 belediye meclislerinde %4,2 oranında temsil şansı bulmaktadırlar.

Türkiye’nin karar alma mekanizmalarındaki bu erkek egemen tablo TBMM’ye sunulan yasa tasarılarında ve kabul edilen yasalarda kadın bakış açısının görülmemesine, kadınları ilgilendiren önemli konularda etkili politikalar üretilmemesine, kadın sorun ve ihtiyaçlarının ikincilleşmesine sebep olmaktadır. Özellikle yerellerde belediyelerin sorumluluk alanına giren ve kadınların gündelik hayatını, hareket özgürlüğünü doğrudan ilgilendiren hizmetler erkek egemen bir anlayışla, erkek bakış açısından planlanmakta, kadınların özgürlükleri kısıtlanmakta ve yaşam kaliteleri düşmektedir. Bu anlayış yüzünden yaşadığı şehirde hiç kent merkezine inmemiş, mahallesinin dışına çıkamamış, deniz kıyısındaki kentlerde hiç deniz görmemiş yüz binlerce kadının varlığı Türkiye’ye cinsiyet eşitliği bağlamında ne halde olduğunu göreceği bir ayna sunuyor. Sığınma evleri, ücretsiz kreşler, güvenli kamusal alanlar, kadın dostu toplu taşıma gibi kadınların yaşam kalitesini arttıracak, kadınlara hareket özgürlüğü sunacak seçeneklerin politik ve teknik karar ve planlama aşamalarında kadınların eşit temsili hayatidir. Bunun sağlanmaması, kadınların kayırılmasını gerektiren süreçlerin gözden kaybolmasına yol açacak, yerel kamu kaynaklarının erkek öncelikleri doğrultusunda kullanılmasına ve kentlerin yetişkin erkekler dışındaki grupları ihmal eden ve dışlayan mekânlar olarak varlıklarını sürdürmesine neden olacaktır.

Siyasette eşit temsilin sağlanması ve politikaların kadın perspektifiyle dönüştürülmesi sadece kadınlar için değil yetişkin ve sağlıklı erkeklerin egemen olduğu bu sistemin dışladığı diğer gruplar açısından da yaşam kalitesinin artması ve dönüşmesi demektir. Yerel hizmetlerin eşitlikçi bir perspektifle dönüşmesi yaşlılar, çocuklar ve engelliler için de demokratik yaşam alanlarının gelişme kaynağı olacaktır.

Kadınların emeğini siyasi partilerin kadın komisyonlarına hapseden, kadınlara yerel yönetimlerde ve siyasi partilerde gerçek bir temsil ve katılım olanağı sunmayan mevcut sistemin değişmesi için gerekli düzenlemeler, herkes için yaşanabilir ve demokratik bir ülkeye ulaşmak için vazgeçilmez bir koşul olduğu kadar, Türkiye’nin 185 ülkeyle birlikte tarafı olduğu BM Kadınlara Karşı Her Tür Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW), 1995 Dördüncü Dünya Kadın Konferansına katılan ülkelerce benimsenen Beijing Deklarasyonu ve Eylem Platformu (PFA), BM Güvenlik Konseyinin 2000’de aldığı Kadınlar, Barış ve Güvenlik üzerine 1325 sayılı karar ile buna ek 1820, 1888, 1889, 1960, 2106 ve 2122 sayılı kararları, ve bütün BM üyesi ülkelerce benimsenen Binyıl Kalkınma Hedefleri’nin de gereğidir.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- 18/1/1984 tarihli ve 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanununda “belediye başkanı” yazılan yerlerin “belediye eş başkanlığı” şeklinde değiştirilmesiyle eşit temsil amaçlanmıştır.

MADDE 2- Siyasi partilerin seçime girerken en az biri kadın iki aday göstermesi ve il genel meclisi ve belediye meclisi üyelerinin seçiminde de %50 kadın kotasının zorunlu tutulması amaçlanmıştır.

MADDE 3-Siyasi partiler Kanununda geçen, genel başkanlık, il ve ilçe başkanlıklarında “başkanlık” olarak ifade edilen yerlerin “eş başkanlık” olarak değiştirilmesiyle eşit temsil amaçlanmıştır.

MADDE 4-Parti başkanlarının en az birinin kadın olmasının zorunlu hale getirilmesiyle eşit temsil amaçlanmıştır.

MADDE 5- Parti il başkanlarının en az birinin kadın olmasının zorunlu hale getirilmesiyle eşit temsil amaçlanmıştır.

MADDE 6- Parti ilçe başkanlarının en az birinin kadın olmasının zorunlu hale getirilmesiyle eşit temsil amaçlanmıştır.

MADDE 7-10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununda “ büyükşehir belediye başkanı” yazılan yerlerin “büyükşehir belediye eş başkanları” şeklinde değiştirilmesiyle eşit temsil amaçlanmıştır.

MADDE 8-“Büyükşehir Belediye başkanları” ifadesinin “büyükşehir belediye eş başkanları” ifadesiyle değiştirilerek görev, yetki ve sorumluluk bakımından eş başkanların eşitliğinin sağlanması amaçlanmıştır.

MADDE 9- 3/7/2005 tarihli 5393 sayılı Belediye Kanununda “belediye başkanı” yazılan yerlerin belediye eş başkanları” şeklinde değiştirilmesiyle eşit temsil amaçlanmıştır.

MADDE 10- –“Belediye başkanları” ifadesinin “belediye eş başkanları” ifadesiyle değiştirilmesiyle görev, yetki ve sorumluluk bakımından eş başkanların eşitliğinin sağlanması amaçlanmıştır.

MADDE 11- Yürürlük maddesidir.

MADDE 12- Yürütme maddesidir.

 

2972 SAYILI MAHALLİ İDARELER İLE MAHALLE MUHTARLIKLARI ve İHTİYAR HEYETLERİ SEÇİMİ HAKKINDA KANUN, 2820 SAYILI SİYASİ PARTİLER KANUNU, 5216 SAYILI BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE KANUNU ve 5393 SAYILI BELEDİYE KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

 

MADDE 1- 18/1/1984 tarihli ve 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde, 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı” şeklinde, 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde, 4 üncü maddesinde yer alan “Büyükşehir belediye başkanının” ibaresi “Büyükşehir belediye eş başkanlarının” şeklinde, 8 inci maddesinde yer alan “ilk belediye başkan” ibaresi “ilk belediye eş başkan” şeklinde, 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanlığına” ibaresi “belediye eş başkanlığına” şeklinde, 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “belediye başkanlığı için bir aday” ibaresi “belediye eş başkanlığı için iki aday”, aynı maddenin dördüncü fıkrasının (b) bendinde yer alan “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı”, “büyükşehir belediye başkanlıkları” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanlıkları” ve aynı maddenin dördüncü fıkrasının (d) bendinde yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanı” ve aynı maddenin son fıkrasında yer alan “Belediye başkanlığı” ibaresi “Belediye eş başkanlığı”, “belediye başkanlığına” ibaresi “belediye eş başkanlığına” şeklinde, 12 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanı” şeklinde, 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanlığına” ibaresi “belediye eş başkanlığına” şeklinde, 17 inci maddenin “İl genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri ile belediye başkanlarının adaylığı:” olan başlığı “İl genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri ile belediye eş başkanlarının adaylığı:” ve aynı maddede yer alan “belediye başkanları” ibaresi “belediye eş başkanları”; “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı” şeklinde, 18 inci maddenin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı”, aynı maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “Belediye Başkanlığı” ibaresi “Belediye eş başkanlığı” şeklinde, 19 uncu maddenin dördüncü fıkrasında yer alan “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı”; aynı maddenin beşinci fıkrasında yer alan “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı” şeklinde, 20 nci maddesinde yer alan “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı” şeklinde, 21 inci maddesinde yer alan “belediye başkan” ibaresi “belediye eş başkan”; “büyük şehir belediye başkanı” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanı” şeklinde; “ilçeler belediye başkanı” ibaresi “ilçeler belediye eş başkanı” şeklinde, 22 nci maddesinin “Belediye başkanlıklarına seçilenlerin tespiti” olan başlığı “Belediye eş başkanlıklarına seçilenlerin tespiti”; aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanı”; aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “büyük şehir belediye başkanı” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanı” ve “büyük şehir belediye başkanlığına” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanlığına” şeklinde, 23 üncü maddesinin (b) bendinde yer alan “Büyük şehir belediye başkanlığını” ibaresi “Büyükşehir belediye eş başkanlığını”, “büyük şehir belediye başkanlığına” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanlığına”, “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı şeklinde, 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanı” şeklinde, ek 3 üncü maddesinde yer alan “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 2- 2972 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanlığına” ibaresi “belediye eş başkanlığına” şeklinde değiştirilmiş; birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve dördüncü fıkrasının (a) bendine aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Belediye eş başkanlığı seçiminde siyasi partilerce biri kadın biri erkek iki aday gösterilir. Siyasi partiler, milletvekilliği genel veya ara seçimlerinde, adaylık için müracaat eden ve adaylığı uygun bulunanlar arasından, adayların tespitini; serbest, eşit, gizli oy, açık tasnif esasları çerçevesinde, tüzüklerinde belirleyecekleri usul ve esaslardan herhangi biri veya birkaçı ile yapabilirler.”

“Siyasi partilerin il genel meclisi ve belediye meclisi üyeliği için gösterdiği aday listesi aynı cinsiyetten iki kişi art arda gelmeyecek şekilde düzenlenir.”

MADDE 3- 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “ilçe başkanlığına” ibaresi “ilçe eş başkanlığına” şeklinde, 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “genel başkan” ibaresi “eş genel başkanlar” şeklinde, 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “genel başkanı” ibaresi “eş genel başkanları” şeklinde, aynı maddenin dördüncü fıkrasında yer alan “genel başkanını” ibaresi “eş genel başkanlarını” şeklinde, aynı maddenin beşinci fıkrasında yer alan “genel başkanın” ibaresi “eş genel başkanların” şeklinde ve aynı maddenin dokuzuncu fıkrasında yer alan “genel başkan” ibaresi “eş genel başkanlar” şeklinde, 15 inci maddesinin “Genel başkan” olan başlığı “Eş genel başkanlar” şeklinde, aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “genel başkanı” ibaresi “eş genel başkanları” şeklinde, aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “Genel başkan” ibaresi “Eş genel başkanlar” şeklinde, aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “genel başkana” ibareleri “eş genel başkanlara” şeklinde ve “ona” ibaresi “onlara” şeklinde, aynı maddenin dördüncü fıkrasında yer alan “genel başkanı” ibaresi “eş genel başkanları” ve “başkanıdır” ibaresi “başkanlarıdır” şeklinde, aynı maddenin beşinci fıkrasında yer alan “genel başkana” ibaresi “eş genel başkanlara” şeklinde ve aynı maddenin altıncı fıkrasında yer alan “Genel başkanlığın” ibaresi “Eş genel başkanlıkların” şeklinde, 16 ncı maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “genel başkanı” ibaresi “eş genel başkanları” şeklinde, 19 uncu maddesinin birinci, beşinci ve altıncı fıkralarında yer alan “il başkanı” ibareleri “il eş başkanları” şeklinde, 20 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “ilçe başkanlığına” ibaresi “ilçe eş başkanlığına” şeklinde, aynı maddenin dokuzuncu ve onuncu fıkralarında yer alan “ilçe başkanı” ibareleri “ilçe eş başkanları” şeklinde, 22 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “genel başkanlığı” ibaresi “eş genel başkanlığı” şeklinde, 26 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “genel başkanı” ibaresi “eş genel başkanları” ve aynı fıkrada yer alan “başkanıdır” ibaresi “başkanlarıdır” şeklinde, 32 nci maddesinin son fıkrasında yer alan “il ve ilçe başkanları” ibaresi “il ve ilçe eş başkanları” şeklinde, 35 inci maddenin “Anamuhalefet partisi ve genel başkanı:” olan başlığı “Ana muhalefet ve eş genel başkanları:” şeklinde, aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “genel başkanı” ibareleri “eş genel başkanı” şeklinde, 40 ıncı maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “genel başkanlığı” ibaresi “eş genel başkanlıkları” şeklinde, 48 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “genel başkanlıklarına” ibaresi “eş genel başkanlıklarına” şeklinde ve aynı fıkradaki “genel başkanlıkları” ibaresi “eş genel başkanlıkları” şeklinde, 71 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “genel başkan” ibaresi “eş genel başkanlar” şeklinde, 74 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “genel başkanları” ibaresi “eş genel başkanları” şeklinde, 93 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “genel başkanlığınca” ibaresi “eş genel başkanlığınca” 100 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “genel başkanı” ibaresi “eş genel başkanları” şeklinde, aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “genel başkanlığına” ibaresi “eş genel başkanlığına” şeklinde, 102 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “genel başkanı” ibaresi “eş genel başkanları” şeklinde, 103 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “genel başkan” ibaresi “eş genel başkanlar” şeklinde, 109 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “genel başkanlığı” ibaresi “eş genel başkanlığı” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 4- 2820 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Eş genel başkanlar en az biri kadın olmak üzere iki kişidir.”

MADDE 5- 2820 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“İl eş başkanları en az biri kadın olmak üzere iki kişidir.”

MADDE 6- 2820 sayılı Kanunun 20 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“İlçe eş başkanları en az biri kadın olmak üzere iki kişidir.”

MADDE 7- 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde geçen “büyükşehir belediye başkanını” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanlarını”, 8 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Büyükşehir ilçe belediye başkanları” ibaresi “Büyükşehir ilçe belediye eş başkanları” şeklinde, 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanları ya da görevlendirdikleri kişinin başkanlığında” ve “ilçe belediye başkanları” ibaresi “ilçe belediye eş başkanları”; aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “büyükşehir belediye başkanının” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanlarının” şeklinde, 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Büyükşehir belediye başkanı” ibaresi “Büyükşehir belediye eş başkanları” şeklinde, 13 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “Büyükşehir belediye başkanı” ibaresi “Büyükşehir belediye eş başkanları” şeklinde, 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Büyükşehir belediye başkanı” ibaresi “Büyükşehir belediye eş başkanları” ve aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “Büyükşehir belediye başkanı” ibaresi “Büyükşehir belediye eş başkanları” ve aynı maddenin son fıkrasında yer alan “büyükşehir belediye başkanına” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanlarına” şeklinde, 16 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanının başkanlığında” ibaresi “belediye eş başkanlarının başkanlığında” ve “belediye başkanının” ibaresi “belediye eş başkanlarının”; aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanının” ibaresi “Belediye eş başkanlarının” şeklinde, 18 inci maddesinin başlığında yer alan “Büyükşehir belediye başkanının görev ve yetkileri” ibaresi “Büyükşehir belediye eş başkanlarının görev ve yetkileri”; aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “Büyükşehir belediye başkanının” ibaresi “Büyükşehir belediye eş başkanlarının”, aynı maddenin birinci fıkrasının (k) bendinde yer alan “belediye başkanlarına” ibaresi “belediye eş başkanlarına” şeklinde, 19 uncu maddesinin başlığında yer alan “Belediye başkanlığının sona ermesi” ibaresi “Belediye eş başkanlığının sona ermesi” ve aynı maddede yer alan “büyükşehir ve ilçe belediye başkanlarının” ibaresi “büyükşehir ve ilçe belediye eş başkanlarının” şeklinde, 20 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanının” ibaresi “belediye eş başkanlarının” şeklinde, 21 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde, 22 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “büyükşehir belediye başkanı” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanları”; aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “belediye başkanının” ibaresi “belediye eş başkanlarının” şeklinde, 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “ilçe belediye başkanı” ibaresi “ilçe belediye eş başkanları” ve “büyükşehir belediye başkanı” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanları” şeklinde, 27 nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “büyükşehir belediye başkanının teklifi” ibaresi “büyükşehir belediye eş başkanlarının teklifi” ve aynı maddenin altıncı fıkrasında yer alan “belediye başkanının onayı” ibaresi “belediye eş başkanlarının onayı” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 8- 5216 sayılı Kanunun 17 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Büyükşehir belediye eş başkanları

MADDE 17- Büyükşehir belediye eş başkanları, büyükşehir belediye idaresinin başı ve tüzel kişiliğinin temsilcisidirler.

Büyükşehir belediye eş başkanları, ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre büyükşehir belediyesi sınırları içindeki seçmenler tarafından doğrudan seçilirler.

Büyükşehir belediye başkan vekili, Belediye Kanunundaki usullere göre belirlenir. Ancak, büyükşehir kapsamındaki ilçe belediye eş başkanları büyükşehir belediye başkan vekili olamaz.

Büyükşehir ve ilçe belediye eş başkanları görevlerinin devamı süresince siyasi partilerin yönetim ve denetim organlarında görev alamaz; profesyonel spor kulüplerinin başkanlığını yapamaz ve yönetiminde bulunamaz.”

MADDE 9- 3/7/2005 tarihli 5393 sayılı Belediye Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “belediye başkanını” ibaresi “belediye eş başkanlarını” şeklinde, 18 inci maddesinin birinci fıkrasının (s) bendinde yer alan “Belediye başkanıyla” ibaresi “Belediye eş başkanlarıyla” şeklinde, 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanının” ibaresi “belediye eş başkanlarının”; aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde, 20 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” şeklinde, 21 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları”; aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde, 23 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanı”; aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” şeklinde, 25 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde, 26 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları”; aynı maddenin dördüncü fıkrasında yer alan “Belediye başkanınca” ibaresi “Belediye eş başkanlarınca”; aynı maddenin altıncı maddesinde yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları”; aynı maddenin yedinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde, 27 nci maddesinde yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” şeklinde, 28 inci maddesinde yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” şeklinde, 29 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanlığına” ibaresi “belediye eş başkanlığına” şeklinde, 32 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanına” ibaresi “belediye eş başkanına” şeklinde, 33 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanının” ibaresi “belediye eş başkanlarının”; aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “belediye başkanının” ibaresi “belediye eş başkanlarının”; aynı maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “belediye başkanının” ibaresi “belediye eş başkanlarının”; aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanının” ibaresi “Belediye eş başkanlarının”, aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “belediye başkanının” ibaresi “belediye eş başkanlarının”; aynı maddenin son fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde, 35 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları”, aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” şeklinde, Üçüncü bölümün “Belediye Başkanı” olan başlığı “Belediye Eş Başkanları” şeklinde, 38 inci maddesinin başlığında yer alan “Belediye başkanının görev ve yetkileri” ibaresi “Belediye eş başkanlarının görev ve yetkileri” şeklinde, 38 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanının” ibaresi “Belediye eş başkanlarının şeklinde, 39 uncu maddesinin başlığında yer alan “Belediye başkanının özlük hakları” ibaresi “Belediye eş başkanlarının özlük hakları” şeklinde, 39 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanına” ibaresi” Belediye eş başkanına”; aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “Belediye başkanının” ibaresi “Belediye eş başkanlarının”; aynı maddenin dördüncü fıkrasında yer alan “Belediye başkanlığı” ibaresi “Belediye eş başkanlığı”; aynı maddenin beşinci fıkrasında yer alan “belediye başkanları” ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde, 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” şeklinde, 41 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” şeklinde, 42 nci maddesinde yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” şeklinde, 43 üncü maddesinde yer alan “Belediye başkanının” ibaresi “Belediye eş başkanlarının” şeklinde, 44 üncü maddesinin başlığında yer alan “Belediye başkanlığının sona ermesi” ibaresi “Belediye eş başkanlığının sona ermesi”; aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı”; ikinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanının” ibaresi “Belediye eş başkanlarının” şeklinde, 45 inci maddesinin başlığında yer alan “Belediye başkanlığının boşalması halinde hâlinde yapılacak işlemler” ibaresi “Belediye eş başkanlığının boşalması hâlinde yapılacak işlemler”; aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanlığının” ibaresi “Belediye eş başkanlığının”; aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Belediye başkanlığının” ibaresi “Belediye eş başkanlığının”; aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” ve “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları”; aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “belediye başkanlığının” ibaresi “belediye eş başkanlığının” ve “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanı”; aynı maddenin dördüncü fıkrasında yer alan “belediye başkanının” ibaresi “belediye eş başkanlarının”; aynı maddenin beşinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanı” ve “belediye başkanlığı” ibaresi “belediye eş başkanlığı”; aynı maddenin altıncı fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanı” şeklinde, 46 ncı maddesinin başlığında yer alan “Belediye başkanı görevlendirilmesi” ibaresi “Belediye eş başkanı görevlendirilmesi” ve aynı maddede yer alan “Belediye başkanlığının” ibaresi “Belediye eş başkanlığı” ve “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanı” ve “belediye başkanlığına” ibaresi “belediye eş başkanlığına” ve “belediye başkanı” ibaresinin “belediye eş başkanı” şeklinde, 47 nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “belediye başkanına” ibaresi “belediye eş başkanına” şeklinde, 49 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları”; aynı maddenin altıncı fıkrasında yer alan “belediye başkanının” ibaresi “belediye eş başkanlarının”; aynı maddenin yedinci fıkrasında yer alan “belediye başkan yardımcısı” ibareleri “belediye eş başkan yardımcısı” ve “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları” ve “belediye başkanına” ibaresi “belediye eş başkanlarına” şeklinde, 56 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları”; aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde, 57 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanından” ibaresi “belediye eş başkanlarından” şeklinde, 61 inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” şeklinde, 62 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Belediye başkanı” ibaresi “Belediye eş başkanları” şeklinde, 64 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “belediye başkanı” ibaresi “belediye eş başkanları” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 10- 5393 sayılı Kanunun 37 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Belediye eş başkanları

MADDE 37- Belediye eş başkanları, en az biri kadın olmak üzere iki kişiden oluşur.

Belediye eş başkanları, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidirler. Belediye eş başkanları, ilgili kanunda gösterilen esas ve usûllere göre seçilirler.

Belediye eş başkanları, görevlerinin devamı süresince siyasî partilerin yönetim ve denetim organlarında görev alamazlar; profesyonel spor kulüplerinin başkanlığını yapamazlar ve yönetiminde bulunamazlar.”

MADDE 11- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 12- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.